Trong trình bày của tôi tại hội thảo về Biển Đông ở Gladfelter Hall, Temple
University (Philadelphia) ngày 25 tháng 3 năm 2010 tôi có đưa ra một số nhận xét,
trong đó có các điểm chính sau đây:
1. Đối tượng chính của Trung Quốc ở Tây Thái Bình Dương, nói chung, và
Biển Đông, nói riêng, là Hoa Kỳ. Trung Quốc đã cố tình thách thức, nếu
không nói là gây hấn, để mong Mỹ, trong lúc phải đương đầu với hai cuộc
chiến tranh ở I-rắc và Afghanistan, phải có thái độ nhũn nhặn với Trung
Quốc nếu không nói là có thể nhượng bộ những đòi hỏi của Trung Quốc
không những trong khu vực Tây Thái Bình Dương hay Biển Đông mà còn
trong các lãnh vực kinh tế tài chính nữa. Nếu làm được việc nầy thì không
những Trung Quốc hù dọa các nước khác trong khu vực mà cũng còn lấy
điểm với dân chúng họ bằng cách dấy lên lòng tự hào dân tộc. Tôi có trích
một vài ví dụ dẫn chứng sau đây: Cuối năm Trung Quốc đòi chia đôi Thái
Bình Dương với Mỹ và để Trung Quốc kiểm soát toàn bộ Tây Thái Bình
Dương đến miền tây quần đảo Hawaii. Sau khi Mỹ từ chối thì tháng 3 năm
2009 một số tàu hải quân Trung Quốc đã vây sát đến khoảng 15 thước một tàu
khảo sát của hải quân Mỹ (tên là Impeccable) tại vùng biển cách đảo Hải Nam
75 dặm. Trong tháng 6 năm 2009, một tàu ngầm Trung Quốc đã va chạm với
thiết bị định vị kéo theo sau của tàu khu trục Hải quân Mỹ trong khi đang trên
đường đến Phi-líp-pin và làm đứt dây cáp kéo thiết bị đó. Phản ứng của Mỹ
rất ôn hòa: chính phủ Mỹ gửi công hàm phản đối lên chính phủ Trung Quốc
sau sự kiện tàu Impeccable, và tuyên bố vụ va chạm của tàu ngầm Trung
Quốc chắc là vì vô ý. Được thể, phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Trung Quốc,
bất chấp luật pháp quốc tế, công bố sau sự kiện tàu Impeccable là các tàu Mỹ
cần phải xin phép trước khi đi vào khu đặc quyền kinh tế của Trung Quốc.
Sau đó Trung Quốc lấn tới bằng cách cho hải quân của họ đụng chìm các tàu
đánh cá của ngư dân Việt Nam hoạt động trong vùng biển gần đảo Hoàng Sa
và bắt nhốt các người nầy để đòi tiền chuộc.
Xem thêm: Ngô Vĩnh Long, Trung Quốc và một số vấn đề an ninh đối với Việt Nam và khu vực2010_NVLong- Trung Quoc va mot so van de an ninh voi khu vuc
